06:04, 8 сентябрь 2024 Жш

Балдар арасындагы кылмыштуулуктун жана укук бузуулардын алдын алуу боюнча Свердлов райондук прокуратурасынын иши

Кыргыз Республикасынын Конституциясынын 20 - беренесинин 3-бөлүктө балдар - Кыргыз Республикасынын эң баалуу байлыгы. Мамлекет балдардын ар тараптуу руханий, адеп-ахлактык, интеллектуалдык жана дене-бой жактан өнүгүүсүнө өбөлгө болуучу шарттарды түзүү менен аларды мекенчилдикке жана атуулдукка тарбиялайт деп көрсөтүлгөн.

Ошол эле учурда, тилекке каршы, балдар өздөрү да мыйзам бузууларды жана кылмыштарды жасашат.

         Кыргыз Республикасынын Кылмыш-жаза Кодексинин 28-беренесине ылайык, кылмыш жасаганга чейин жашы он алтыга толгон адам кылмыш-жаза жоопкерчилигине тартылууга тийиш. Кылмыш жасаганга чейин жашы он төрткө толгон бала адамды өлтүрүү (122-берене), ден соолукка оор залал келтирүү (130-берене), ден соолукка анча оор эмес залал келтирүү (131-берене), зордуктоо (154-берене), сексуалдык мүнөздөгү зомбулук аракеттер (155-берене), адамды уурдоо (165-берене), адамдарды соодалоо (166-берене), уурдоо (205-берене), мал урдоо (2051-берененин 2,3 жана 4-бөлүктөрү), тоноо (206-берене), каракчылык (207-берене), опузалап талап кылуу (208-берене), автомототранспорт каражатын айдай качуу (211-берене), башка бирөөнүн мүлкүн жок кылуу же бузуу (216-берененин 2 жана 3-бөлүктөрү), террордук актысы (252-берененин 2 жана 3-бөлүктөрү), барымтага алуу (257-берене), атуучу куралды уурдоо же опузалап алып коюу (271-берене), бейбаштык (280-берененин 2-бөлүгү), баңгизат каражаттарын, психотроптук заттарды жана алардын аналогдорун сатып өткөрүү максатында мыйзамсыз даярдоо (282-берене), баңгизат каражаттарын же психотроптук заттарды уурдоо же болбосо опузалап алып коюу (286-берене), транспорт каражаттарын же каттоо жолдорун жараксыз абалга келтирүү (314-берене) үчүн ушул Кодекске ылайык кылмыш-жаза жоопкерчилигине тартылууга тийиш.

1-жылдын 2024-кварталында Бишкек шаарынын Свердлов РИИБнын ТКнын тергөөчүлөрү тарабынан 20 балага карата 19 кылмыш иши козголгон, алардын ичинен 4 өзгөчө оор кылмыштар боюнча, 1 – оор кылмыштар боюнча жана 14 – анча оор эмес кылмыштар боюнча. Бул кылмыштардын жарымына жакыны Кыргыз Республикасынын Кылмыш-жаза кодексинин 205-беренеси, б.а. уурулук менен квалификацияланган.

         Мындан тышкары, ушул эле мезгилде Бишкек шаарынын Свердлов районунун аймагында 18 жашка толо элек адамдар тарабынан 9 укук бузуу жасалган. Көбүнчө бул коомдук жайларда тамеки тартуу.

Балдардын укук бузууларын жана кылмыштарын жасабоо үчүн Бишкек шаарынын Свердлов райондук прокуратурасы тарабынан бардык толук чаралар көрүлүүдө, атап айтканда Бишкек шаарынын Свердлов райондук ички иштер башкармалыгына, Бишкек шаарынын Свердлов райондук билим берүү борборуна, Бишкек шаарынын Свердлов райондук социалдык өнүктүрүү башкармалыгына ж. б. прокурордук тиешелүү чара көрүү актылары киргизилет.

Ошондой эле, райондук прокуратура тарабынан жогоруда аталган ведомстволордун кызматкерлеринин катышуусу менен "жашы жете электердин арасында кылмыштуулуктун жана укук бузуулардын алдын алуу" темасында мектеп окуучулары менен жолугушуулар туруктуу негизде өткөрүлүп турат.

Баарыбызга белгилүү болгондой, балдарды тарбиялоо үйдөн башталат. Буга байланыштуу быйыл жылды райондун прокурорунун демилгеси менен тиешелүү мамлекеттик ведомстволордун жетекчилеринин катышуусу менен № 66, 4, 12 ж.б. мектеп окуучуларынын ата-энелери менен жана чоң жолугушуулар өткөрүлдү.

up